Het struikelblok 4 havo-vwo

Paul is een serieuze scholier uit 4 vwo, die sinds zijn twaalfde al weet wat hij wil worden, namelijk oncoloog. Het pad dat hij hiervoor moet bewandelen is hem duidelijk: vwo met profiel N&G, daarna medicijnen studeren en specialiseren in oncologie. De eerste drie jaar op het vwo zijn Paul goed afgegaan. Zonder al te hard te hoeven werken, haalde hij mooie cijfers en hij ging dan ook vol zelfvertrouwen naar 4 vwo.

Daar kreeg Paul echter de schrik van zijn leven. Met dezelfde inspanning tijdens de lessen en het maken van huiswerk als de jaren daarvoor haalde hij voor het eerst een aantal flinke onvoldoendes achter elkaar, met name voor natuurkunde en biologie. Hoe harder hij ging werken, hoe meer teleurgesteld hij raakte. En zo kwam Paul november vorig jaar bij mij met een mindset die flink op slot zat, een deuk in zijn zelfvertrouwen en de vraag of hij wel op het vwo kon blijven.

Ik besprak met Paul hoe hij aantekeningen tijden de les maakte en wat hij aan huiswerk deed, en het was al snel duidelijk dat Paul nooit goed had (hoeven) leren leren. De eerste drie jaar haalde hij vrij makkelijk goede voldoendes met alleen het bijhouden van zijn huiswerk en het doornemen van de lesstof. Maar in de profieljaren wordt meer van je verwacht! Alle vakken krijgen ineens een flinke verdieping en dan is doorlezen van de lesstof echt niet meer voldoende. Je moet de lesstof echt op dieper niveau verwerken, begrijpen en kunnen toepassen en daar is meer voor nodig dan lezen en herlezen…

In twee individuele sessies help ik Paul op weg met snellezen en mindmappen en daarna sluit hij aan bij de cursus Actief leren leren. Paul heeft goed inzicht in zijn kwaliteiten en vaardigheden en erkent dat hij de eerste drie jaar een groeimindset heeft gehad, maar dat hij nu voor veel vakken een fixed mindset heeft ontwikkeld. Zijn motivatie is gelukkig nog steeds enorm en intrinsiek dus tijd om goede leerdoelen te stellen!

De cirkel van invloed en betrokkenheid laat hem zien waar hij het beste zijn energie op kan richten en het benoemen van leerpunten uit nagekeken toetsen is voor hem echt een eye-opener. Paul benadert namelijk elk hoofdstuk uit zijn boeken als aparte theorie dat wordt afgesloten na een toets. Maar juist in de aanloop naar je examenjaar is het belangrijk dat je hoofdstuk-overstijgend leert leren, verbanden legt tussen verschillende onderwerpen en inzicht hebt in het geheel in plaats van de losse onderdelen. Met zijn ideale leermix helder in beeld is het voor Paul niet moeilijk om zijn persoonlijk leerplan op te stellen.